Już 28 lutego w WPT odbędzie się szkolenie „Aspekty prawne rynku CBD – CBD jako składnik suplementów diety, żywności i kosmetyków, VAT na produkty konopne”! Wcześniej zapraszamy do lektury artykułu „Wykorzystanie preparatów konopnych w produkcji żywności i suplementów diety”, który opracowała dla nas mgr inż. Weronika Woźniak z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu!

Wykorzystanie preparatów konopnych w produkcji żywności i suplementów diety

mgr inż. Weronika Woźniak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Dzięki niedawno poznanym dobroczynnym właściwościom oraz szerokim możliwościom wykorzystania preparatów konopnych wzrasta zainteresowanie niepsychoaktywnymi kannabinoidami obecnymi w roślinach z rodzaju Cannabis L.. Konopie siewne (Cannabis sativa), nazywane również włóknistymi, charakteryzują się niższą zawartością psychoaktywnego związku tetrahydrokannabinolu (THC) oraz wyższą zawartością kannabidiolu (CBD) niż konopie indyjskie (Cannabis indica), powszechnie znana i zakazana prawnie marihuana. Delegalizacja uprawy konopi siewnej, ze względu na jej podobieństwo do marihuany, w wielu krajach została wprowadzona w ubiegłym wieku. Jednakże, po dokonaniu prawidłowej klasyfikacji, zakaz konopi przemysłowych został zniesiony, a Unia Europejska wprowadziła ograniczenie zawartości Δ 9-Tetrahydrokannabinolu (THC) w konopiach i obecnie maksymalny poziom tej substancji to 0,3% w przeliczeniu na suchą masę.

Roślina konopi to bogate źródło wielu składników o właściwościach odżywczych, takich jak tłuszcze, białka, włókno pokarmowe oraz związki bioaktywne. Korzystne działanie mają korzenie tej rośliny, które wykazują się zdolnością do fitoremediacji metali ciężkich w glebie. Łodygi rośliny stanowią surowiec budowlany, bogaty w naturalne włókna drzewne, natomiast liście i kwiatostany dostarczają licznych fitochemikaliów o właściwościach leczniczych, wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym.

Elementem znajdującym zastosowanie w przemyśle spożywczym oraz będącym przedmiotem wielu badań są nasiona, stanowiące źródło wysokiej jakości białek oraz tłuszczy. Nasiona konopi są uważane za kompletne pod względem odżywczym, zawierają 25-35% lipidów, 20-25% białek, 20-30% węglowodanów, głównie reprezentowanych przez błonnik oraz są cennym źródłem witamin i minerałów. Olej konopny, pozyskiwany z nasion, jest bogaty w wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA), zwłaszcza kwas linolowy (omega-6) i kwas alfa-linolenowy (omega-3). Kwasy te są niezbędne dla ssaków i muszą być wprowadzane do ich diety.

Najliczniejszymi białkami występującymi w nasionach konopnych są globuliny, stanowiące 80% protein, a kolejne pod względem ilości albuminy stanowią 13%. Ich spożycie zapewnia zrównoważony profil aminokwasowy w diecie, dostarczając aminokwasów takich jak Asp, Thr, Ser, Glu, Pro, Gly, Ala, Cys, Val, Met, Ile, Leu, Tyr, Phe, His, Lys, Arg, Trp. Pomimo niskiej zawartości lizyny, białka obecne w tych nasionach są łatwo przyswajalne i bogate w wiele niezbędnych aminokwasów, dodatkowo mają niską zawartość czynników antyodżywczych, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do żywienia niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym. Wzbudzający zainteresowanie naukowców jest również fakt, że występujące w konopiach globuliny i albuminy są strukturalnie podobne do niektórych białek serwatkowych, powszechnie wykorzystywanych na przykład w mleczarstwie.

Poza wartością odżywczą produkty na bazie konopi są znane ze swoich korzyści zdrowotnych. W licznych źródłach literaturowych dostępne są wyniki badań nad aktywnością biologiczną żywności funkcjonalnej opartej na preparatach pochodzenia konopnego. Niejednokrotnie dowiedziono, że produkty zawierające w składzie Cannabis sativa wykazały działanie hamujące zaburzenia glikemii, przeciwdziałające otyłości, przeciwnowotworowe, obniżające ciśnienie krwi, a także antyoksydacyjne. Szczególne znaczenie terapeutyczne wykazuje kannabidiol, czyli CBD, składnik konopi imitujący swym działaniem substancje naturalnie występujące w ludzkim organizmie.

Na rynku dostępne są liczne suplementy diety, produkty zawierające nasiona konopi i ich preparaty jako źródło składników odżywczych o potencjalnie prozdrowotnym charakterze. Głównymi produktami spożywczymi o takich właściwościach są wyroby piekarnicze, na przykład chleby i ciasta, napoje, jogurty, czekolada czy batony energetyczne.

Coraz większa dostępność wiedzy oraz rosnąca świadomość społeczeństwa na temat konopi wpływa na rozwój tej gałęzi gospodarki, a regulacje prawne ulegają ciągłej normalizacji.

Bibliografia

1. Cerino P., Buonerba C., Cannazza G., D’Auria J., Ottoni E., Fulgione A., Di Stasio A., Pierri B., Gallo A. 2021. A review of hemp as food and nutritional supplement. Cannabis Cannabinoid Res 6 (1), 19–27. doi: 1089/can.2020.0001.
2. Farinon , Molinari R., Costantini L., Merendino N. 2020. The seed of industrial hemp (Cannabis sativa L.): Nutritional Quality and Potential Functionality for Human Health and Nutrition. 12 (7). doi: 10.3390/nu12071935.
3. Kanabus J., Bryła M., Roszko M., Modrzewska M., Pierzgalski A. 2021. Cannabinoids-Characteristics and Potential for Use in Food Production. Molecules. 6. 26 (21). doi: 10.3390/molecules26216723.
4. Rupasinghe, H. P. , Davis, A., Kumar, S. K., Murray, B. & Zheljazkov, V. D. 2020. Industrial hemp (Cannabis sativa subsp. sativa) as an emerging source for value-added functional food ingredients and nutraceuticals. Molecules 25, 4078.