W Integracyjnym Inkubatorze Przedsiębiorczości SKRZYNIA wspieramy aktywizację zawodową i tworzenie przedsiębiorstw bez barier. Dotyczy to nie tylko niepełnosprawności, ale też barier związanych np. z nieznajomością języka czy przepisów prawa, z którymi dziś mierzą się obywatele Ukrainy, którzy uciekając przed wojną przybyli do Polski i to właśnie u nas chcą podjąć prace zawodową. Przygotowaliśmy przegląd najważniejszych informacji tego dotyczących, które mogą być dla nich przydatne.

Założenie działalności gospodarczej przez obcokrajowca

W obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę wprowadzona została Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Adresuje ona kwestie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy na terytorium państwa polskiego. Dzięki ustawie założenie działalności gospodarczej przez Ukraińca zostało znacznie uproszczone.

Kogo dotyczą ułatwienia?

Ułatwienia dotyczą obywateli Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za legalny na podstawie niniejszej ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa lub ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2021 r. poz. 2354 oraz z 2022 r. poz. 91 i 583). Ustawa ta dotyczy obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie tej ustawy, jeżeli obywatel Ukrainy wjechał legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia określonego w rozporządzeniu, (które zostanie wydane w przyszłości), jego pobyt na tym terytorium uznaje się za legalny przez 18 miesięcy, licząc od dnia 24 lutego 2022 r.

To, jak obywatel Ukrainy może założyć firmę w Polsce opisano krok po kroku na portalu biznes.gov.pl.

Obywatele Ukrainy mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Uprawnienie to przysługuje pod warunkiem uzyskania przez obywatela Ukrainy numeru PESEL. Możliwe jest, zatem prowadzenie działalności gospodarczej w formie:

• jednoosobowej działalności gospodarczej
• spółki cywilnej
• spółek osobowych: jawnej, partnerskiej, komandytowej i komandytowo – akcyjnej
• spółek kapitałowych: z ograniczoną odpowiedzialnością, prostej spółki akcyjnej i spółki akcyjnej.

Co z firmą po utracie prawa pobytu w Polsce?

W przypadku, gdy pobyt przedsiębiorcy – obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przestanie być legalny,  przedsiębiorca podlega wykreśleniu z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej z urzędu. Utrata prawa pobytu jest, zatem traktowana, jako utrata przez przedsiębiorcę uprawnień do wykonywania działalności gospodarczej przysługujących na podstawie art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa dotyczy określenia szczególnych zasad zalegalizowania na terytorium RP pobytu obywateli Ukrainy, którzy wjechali na terytorium Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa oraz określenia form wsparcia obywateli Ukrainy, w tym m.in. szczególnych zasad powierzenia im pracy oraz zasad podejmowania i wykonywania przez nich działalności gospodarczej. Ustawa reguluje:

• ustanowienie szczególnej podstawy prawnej dla uznania za legalny pobytu obywateli Ukrainy;
• szczególne zasady powierzenia pracy obywatelom Ukrainy, przebywającym legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• pomoc udzielaną przez wojewodów, jednostki samorządu terytorialnego oraz przez inne podmioty obywatelom Ukrainy;
• utworzenie Funduszu Pomocy w celu finansowania lub dofinansowania realizacji zadań na rzecz pomocy obywatelom Ukrainy;
• niektóre uprawnienia obywateli Ukrainy, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest uznawany za legalny;
• szczególne zasady przedłużania okresów legalnego pobytu obywateli Ukrainy oraz wydanych im przez organy polskie dokumentów dotyczących uprawnień w zakresie wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• niektóre uprawnienia obywateli polskich i obywateli Ukrainy będących studentami, nauczycielami akademickimi lub pracownikami naukowymi wjeżdżającymi z terytorium Ukrainy;
• szczególne regulacje dotyczące kształcenia, wychowania i opieki dzieci i uczniów będących obywatelami Ukrainy, w tym wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w realizacji dodatkowych zadań oświatowych w tym zakresie;
• szczególne zasady organizacji i funkcjonowania uczelni w związku z zapewnianiem miejsc na studiach dla obywateli Ukrainy;
• szczególne zasady podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej przez obywateli Ukrainy, przebywających legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium weszła w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia 24 lutego 2022 r., z wyjątkiem art. 12 ust. 10–16, art. 72 oraz art. 90, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia oraz art. 97, który wchodzi w życie z dniem 27 marca 2022 r.

Czytaj również: