Czy wiecie, że w przestrzeni warsztatowo-koncepcyjnej Academic Box, która działa w WPT rozwijane są projekty związane z emergency housing, czyli architekturą pomocową? Rozwija je Koło Naukowe Humanizacja Środowiska Miejskiego z Politechniki Wrocławskiej. O jego działalności opowiada nam dr inż. arch. Jerzy Łątka, opiekun koła.

Czym zajmuje się Państwa koło naukowe?

dr inż. arch. Jerzy Łątka: Nasze koło naukowe powstało 15 lat temu, po moim kontakcie z prof. Zbigniewem Baciem – chcieliśmy wtedy założyć czasopismo studenckie. Po przeprowadzeniu wywiadu z profesorem, który miał być opublikowany w pierwszym jego numerze, zaczęliśmy rozmawiać o szerszej współpracy, w wyniku czego powołaliśmy do życia koło naukowe Humanizacja Środowiska Miejskiego. Pan profesor zajmował się architekturą mieszkaniową, ale również humanizacją tej architektury poprzez idee tzw. habitatu.

Pierwszą akcją, którą zorganizowaliśmy w ramach koła w 2007 roku były warsztaty pt. „Plac Nowy Targ – śmierć czy odrodzenie”, dotyczące znanego wrocławskiego placu, który wtedy był jeszcze pustynią w środku miasta. Potem rozpoczynaliśmy różnego typu współprace przy organizacji warsztatów dotyczących projektowania dla osób z niepełnosprawnościami. I tak powoli nasze koło naukowe się rozwijało. Wyjeżdżaliśmy na letnie szkoły architektury, organizowaliśmy różnego rodzaju warsztaty i braliśmy udział w konkursach czy wyjazdach.

–Czym jest humanizacja środowiska miejskiego?

Nasze działania są ukierunkowane na humanizacje przestrzeni miejskiej, czyli zbliżenie architektury do człowieka, wprowadzenie myślenia o tym, w jaki sposób człowiek, jako użytkownik przestrzeni miejskiej (obejmującej tak przestrzenie publiczne, jak i budynki mieszkalne i użyteczne publicznie) na nią oddziałuje i jak ona wpływa na niego. Organizowaliśmy m.in. warsztaty, na których studenci zastanawiali się nad możliwością dopasowania istniejących obiektów i przestrzeni publicznych w mieście do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, zarówno tymi ruchowymi, jak i osób niewidomych. Pracowaliśmy nad tym, jak w twórczy sposób można ulepszyć jakość przestrzeni miejskiej dla jej użytkownika, którym jest każdy mieszkaniec miasta.

Członkowie Koła Humanizacja Środowiska Miejskiego 

W centrum działalności koła jest więc obserwacja?

Tak, zdecydowanie. Profesor Bać uczył nas, że trzy komponenty dobrego architekta to OAW – Obserwacja, Autopsja i Wyobraźnia. To one rozwijają jakość tworzonej architektury. Obok obserwacji zajmowaliśmy się też kreowaniem takich postaw – organizowaliśmy warsztaty i braliśmy udział w konkursach. Zaczęliśmy organizować też spotkania z cyklu Chillout Architecture, które miały na celu podzielenie się pewnymi przemyśleniami dotyczącymi architektury. Spotkania te odbywały się od 2008 roku z przerwami, w ostatnim czasie niestety pandemia pokrzyżowała nasze plany. Dziś podejmujemy nowe inicjatywy. Prowadzimy projekt „Inside-out”, czyli wycieczki po różnego rodzaju realizacjach architektonicznych np. NFM, czy osiedlu Wuwa we Wrocławiu. Studenci zrzeszeni w naszym kole wydają też podcasty „Poczuj architekturę”, w ramach których rozmawiamy z naukowcami i architektami z Politechniki Wrocławskiej. Od 2018 roku wydajemy czasopismo studentów Wydziału Architektury Format E-1. Ukazało się już 6 numerów! Kontynuujemy również ideę organizacji letnich szkół architektury – w ich trakcie studenci nie tylko projektują, ale też budują, to co zaprojektowali. Z tej idei wywodzi się też projekt, który chcemy zrealizować w WPT.

Podcastów z serii Poczuj architekturę można posłuchać na Spotify

Na czym będzie on polegał?

Nasz projekt dotyczy konstrukcji jednostek pomocowych przeznaczonych dla osób w trudnej sytuacji mieszkaniowej – mogą to być uchodźcy, ofiary katastrof naturalnych. Sytuacja jest dramatyczna pod tym względem w różnych częściach świata. Powołaliśmy zespół, który opracował kilka projektów, część z nich zostało wysłanych na różne międzynarodowe konkursy. Dziś chcielibyśmy na bazie tych koncepcji, które częściowo już są wyrysowane w formie projektów wykonawczych, zbudować prototypy tych konstrukcji.

Muszę tu dodać, że ja zajmuję się możliwością wykorzystania papieru jako materiału budowlanego i właśnie ten surowiec pojawia się w naszym projekcie. Planujemy wykonanie 3 prototypów na bazie projektów, które już mamy. Pierwszy z nich dotyczy architektury pomocowej -tzw emergency housing, czyli domów, które są szybko stawiane z dostępnych materiałów. Nasz pomysł zakłada stworzenie modułowej jednostki mieszkalnej, której konstrukcja będzie się opierała o tuleje papierów, wypełnione tkaniną. Nasz trzeci pomysł to mobilna, łatwa w transporcie jednostka, która poprzez rozsunięcie podłogi i sufitu może szybko zostać rozstawiona w miejscu, w którym jest potrzebna. Działamy odważnie i futurystycznie, zgłaszamy nasze projektu w różnych konkursach.

–Gdzie można zobaczyć Państwa realizacje?

Nasza największą i pierwszą realizacją był pawilon zbudowany z okazji 70-lecia Politechniki Wrocławskiej. Przygotowywaliśmy też prototypy pokazywane w np. w ramach miejsca aktywności lokalnej na Popowicach. Spod naszych rąk wyszedł też kącik dla dzieci w kawiarni Cafe Równik. Dziś działamy w Academic Box, na terenie WPT.

–Jak działacie w WPT?

Academic Box to przestrzeń do rozwoju kół naukowych, której brakuje na uczelni. Działalność w WPT to dla nas ogromny potencjał. Po pierwsze jest to miejsce, w którym studenci mogą się spotkać i przeprowadzać swoje projekty od A do Z. Z drugiej strony, Academic Box napędza wymianę pomysłów między różnymi kołami naukowymi, które tam działają. Tworzy się tam prawdziwy HUB kół naukowych. Świetne są też same warunki do pracy dla studentów w hali przemysłowej. Bardzo pomocny jest również zespół WPT.

-Jakie mają Państwo plany na najbliższy czas?

Rozwijamy nasze prototypy, a od nowego semestru chcemy rozpocząć warsztaty dotyczące projektowania i budowania ekologicznych mebli. Planujemy też nawiązanie współpracy z ASP, szukamy środków na organizację kolejnej edycji letniej szkoły architektury. Chcemy też dalej rozwijać czasopismo format E1. To dla nas istotny temat, gdyż stanowi pole wymiany i sprawdzenia się studentów, być może w ich przyszłej karierze naukowej.